Thành Nhà Hồ: Di sản thế giới và hành trình giáo dục văn hóa

Thành Nhà Hồ, tọa lạc tại tỉnh Thanh Hóa, là một công trình kiến trúc đá độc đáo được xây dựng vào năm 1397 dưới triều đại nhà Hồ, với tên gọi ban đầu là Tây Đô. Thành được Hồ Quý Ly, một trong những nhân vật lịch sử nổi bật thời kỳ phong kiến Việt Nam, xây dựng nhằm củng cố quyền lực và bảo vệ đất nước trước sự đe dọa từ phương Bắc.

       Thành Nhà Hồ được công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới bởi UNESCO vào năm 2011 nhờ vào giá trị độc đáo về lịch sử, văn hóa và kiến trúc.

       Thành Nhà Hồ nổi bật với kiến trúc đá lớn, được xây dựng hoàn toàn bằng các phiến đá vôi lớn, ghép khít mà không cần chất kết dính. Thành gồm bốn cổng chính theo bốn hướng Đông, Tây, Nam, Bắc với cấu trúc vòm cuốn, là minh chứng cho sự tiến bộ vượt bậc của kỹ thuật xây dựng thời kỳ đó. Tổng thể kiến trúc của thành phản ánh sự giao thoa giữa phong cách kiến trúc Đông Á và Đông Nam Á, đặc biệt là tính thực dụng và chiến lược trong thiết kế.

       Bên trong thành còn có các công trình quan trọng như cung điện, đền thờ, và hào nước bao quanh, tạo thành một hệ thống phòng thủ kiên cố. Mặc dù phần lớn công trình đã bị hư hại theo thời gian, Thành Nhà Hồ vẫn giữ nguyên giá trị lịch sử to lớn, phản ánh một thời kỳ chuyển đổi đặc biệt của lịch sử Việt Nam.

       Ý nghĩa giáo dục và hoạt động tương tác

       Học sinh nghe giới thiệu về những hiện vật tại phòng trưng bày được các nhà khảo cổ học khai quật tại vùng đất Di sản.

       Năm 2024, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ đã phối hợp cùng các trường học trên địa bàn tổ chức cuộc thi “Rực rỡ Cố đô” với mục đích giáo dục và tuyên truyền giá trị di sản đến học sinh. Đây là một sáng kiến nổi bật trong chuỗi hoạt động “Hướng về cội nguồn” nhằm tạo sự gắn kết giữa học đường và di sản. Cuộc thi đã thu hút sự tham gia nhiệt tình của học sinh với những sản phẩm sáng tạo, đồng thời lan tỏa mạnh mẽ qua các nền tảng mạng xã hội, đạt hàng triệu lượt xem và chia sẻ.

       Các tác phẩm dự thi không chỉ là công cụ giáo dục trực quan mà còn mang giá trị truyền thông, góp phần quảng bá hình ảnh di sản đến với công chúng trong nước và quốc tế. Những sáng tạo này giúp học sinh phát triển các kỹ năng mềm như làm việc nhóm, tư duy sáng tạo và khả năng kể chuyện thông qua hình ảnh.

       Hoạt động giáo dục di sản tại Thành Nhà Hồ không chỉ dừng lại ở việc tổ chức cuộc thi. Các chương trình trải nghiệm thực tế tại di tích đã được triển khai rộng rãi tại nhiều trường học như THPT Vĩnh Lộc, THCS Vĩnh Tiến, và THCS Phạm Văn Hinh. Bên cạnh đó, kế hoạch tổ chức thêm các hoạt động tại không gian mở và các di tích khác trong khu vực được đánh giá sẽ tạo nên cách tiếp cận mới mẻ, trực quan, và hiệu quả hơn.

       Những nỗ lực này không chỉ dừng lại ở việc bảo tồn vật thể, mà còn hướng đến giáo dục lòng yêu nước, tự hào dân tộc, và ý thức trách nhiệm với di sản văn hóa. Đây là cách mà Thành Nhà Hồ trở thành cầu nối quan trọng giữa quá khứ và tương lai, giúp thế hệ trẻ trân quý giá trị truyền thống và đóng góp vào sự phát triển bền vững.

       Một trong bốn cổng chính của Thành Nhà Hồ, nổi bật với kiến trúc vòm cuốn độc đáo, được ghép từ những khối đá lớn, minh chứng cho kỹ thuật xây dựng vượt trội thời kỳ phong kiến. Rất nhiều du khách đã không thể không một lần chụp ảnh lưu niệm khi ngang qua nơi này.

       Trong thời gian tới, Thành Nhà Hồ sẽ tiếp tục đóng vai trò là trung tâm giáo dục văn hóa và lịch sử, đồng thời đẩy mạnh các hoạt động tương tác sáng tạo nhằm thu hút sự tham gia của nhiều tầng lớp trong xã hội. Các tác phẩm xuất sắc từ cuộc thi “Rực rỡ Cố đô” sẽ không chỉ là những dấu ấn đẹp trong công tác bảo tồn di sản, mà còn là nguồn cảm hứng để những câu chuyện lịch sử tiếp tục được viết nên trong lòng thế hệ trẻ.

       Thành Nhà Hồ không chỉ là một di sản, mà còn là một biểu tượng của tình yêu quê hương, đất nước và khát vọng bảo tồn văn hóa. Việc phát huy giá trị của khu di sản này sẽ tiếp tục là một nhiệm vụ đầy ý nghĩa và trách nhiệm không chỉ của riêng một tổ chức, mà của cả cộng đồng.

       Nguồn: https://giaoducmoi.vn/