Đặc sắc những ngôi đền thờ danh tướng Trần Khát Chân trên quê hương Vĩnh Lộc
Mảnh đất Vĩnh Lộc tự hào là quê hương của vị danh tướng Trần Khát Chân, người có công lớn trong việc đánh bại quân Chiêm Thành dưới sự chỉ huy của Chế Bồng Nga vào cuối thời Trần
Đại Việt sử ký toàn thư, Đại Nam nhất thống chí, Việt Nam sử lược, đều ghi: “Trần Khát Chân người làng Hà Lãng, huyện Vĩnh Ninh, ba đời làm Thượng tướng quân”.
Trần Khát Chân sinh năm 1370, có cha là Trần Hữu Nhân, mẹ là Đặng Thị Ngọc Thục người làng Nột Dương, xã Kim Động, phủ Kiến Xương, trấn Sơn Nam, sau đó mới đến sinh sống ở Hà Lãng. Mặt khác, sách Danh nhân Thanh Hóa của Ban Nghiên cứu và Biên soạn lịch sử Thanh Hóa – NXB Thanh Hóa năm 2005 viết: Trần Khát Chân sinh năm Bính Tuất (1366), mẹ là Nguyễn Thị Điếm quê ở huyện Đông Sơn, Thanh Hóa.
Sinh ra và lớn lên giữa cảnh đất nước loạn lạc, Thượng tướng quân Trần Khát Chân sớm đã bộc lộ tư chất thông minh hơn người, giỏi võ, lắm cơ mưu. Năm 1388 (năm Mậu Thìn), ông thi đỗ Thái học sinh; sau đó được triều đình trọng dụng phong làm tướng quân chỉ huy đội quân Long Tiệp. Vào các năm 1371, 1377, 1378, vua Chiêm Thành là Chế Bồng Nga nhiều phen kéo quân sang nước ta gây ra cảnh cướp bóc, lầm than khiến lòng dân vô cùng oán hận.Trần Khát Chân đã giết chết Chế Bồng Nga trên sông Hải Triều. Năm 1399 Trần Khát Chân bị Hồ Quý Ly hành khuyết tại ngọn núi Đốn Sơn. Để tưởng nhớ và tri ân công lao to lớn của ông, người dân Vĩnh Lộc đã xây dựng nhiều đềnthờ
Dưới đây là một số ngôi đền thờ tiêu biểu, mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa:
1. Đền thờ chính Trần Khát Chân (thị trấn Vĩnh Lộc)
* Vị trí: Thị trấn Vĩnh Lộc, huyện Vĩnh Lộc.
* Đặc điểm: Đây là ngôi đền lớn và có vai trò quan trọng nhất trong việc thờ cúng Trần Khát Chân tại quê hương ông. Đền được xây dựng khang trang với kiến trúc truyền thống, bao gồm nghinh môn, tiền đường, trung đường và hậu cung.
* Giá trị: Ngôi đền không chỉ là nơi tưởng nhớ vị anh hùng dân tộc mà còn lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị lịch sử và văn hóa, mang đậm dấu ấn thời Hậu Lê. Đặc biệt, trong khuôn viên đền có 7 cây cổ thụ được công nhận là Cây di sản Việt Nam, tạo nên vẻ cổ kính và linh thiêng.
2. Đền Tam Tổng (xã Vĩnh Tiến)
* Vị trí: Thôn Phố Mới, xã Vĩnh Tiến, huyện Vĩnh Lộc.
* Đặc điểm: Đây cũng là một ngôi đền thờ Trần Khát Chân có lịch sử lâu đời tại Vĩnh Lộc.
3. Đền thờ tại xã Vĩnh Thịnh
* Vị trí: Xã Vĩnh Thịnh, huyện Vĩnh Lộc.
* Đặc điểm: Vĩnh Thịnh là một vùng đất có bề dày lịch sử và văn hóa, nơi đây cũng có đền thờ Trần Khát Chân, thể hiện sự tôn kính của người dân đối với vị danh tướng.
Điểm đặc sắc chung của các đền thờ:
* Kiến trúc: Các đền thờ thường được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống của đình làng Bắc Bộ, với các hạng mục như cổng, sân, tiền đường, trung đường và hậu cung.
* Không gian linh thiêng: Các đền thờ đều mang không khí trang nghiêm, cổ kính, là nơi để người dân bày tỏ lòng thành kính và cầu mong những điều tốt lành. * Giá trị văn hóa: Các đền thờ không chỉ có giá trị về mặt tâm linh mà còn là những di tích lịch sử - văn hóa, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước và tự hào dân tộc cho thế hệ sau.
Lễ hội truyền thống: Hàng năm, ngày 24/4 âm lịch các đền thờ Trần Khát Chân tại Vĩnh Lộc đều tổ chức lễ hội để tưởng nhớ công lao của ông, đồng thời là dịp để cộng đồng giao lưu văn hóa và thể hiện bản sắc địa phương. Việc gìn giữ và phát huy giá trị của các đền thờ Trần Khát Chân không chỉ thể hiện lòng biết ơn đối với vị anh hùng dân tộc mà còn góp phần bảo tồn những di sản văn hóa quý báu của quê hương Vĩnh Lộc.
Một số hình ảnh Đền thờ Trần Khát Chân ở Vĩnh Lộc:
Tin: Thu Lanh - Trung tâm BTDS Thành Nhà Hồ
Ảnh: Sưu tầm