Con đường Hoàng Gia trong nội thành và Chính điện kinh thành Tây Đô

Kinh thành Tây Đô (Thành Nhà Hồ) là một trong những Kinh đô đặc biệt nhất trong lịch sử Việt Nam, được xây dựng hoàn toàn bằng đá vào cuối thế kỷ XIV (năm 1397). Trong phạm vi nội thành, dấu tích còn lại của con đường hoàng gia và nền móng chính điện là hai thành phần kiến trúc có giá trị vô cùng đặc biệt.

       Kinh thành Tây Đô (Thành Nhà Hồ) là một trong những Kinh đô đặc biệt nhất trong lịch sử Việt Nam, được xây dựng hoàn toàn bằng đá vào cuối thế kỷ XIV (năm 1397). Trong phạm vi nội thành, dấu tích còn lại của con đường hoàng gia và nền móng chính điện là hai thành phần kiến trúc có giá trị vô cùng đặc biệt.

       Con đường hoàng gia, nằm trên trục Bắc - Nam, nối từ cửa Nam vào trung tâm nội thành, là tuyến đường nghi lễ chính của hoàng cung. Được cấu tạo từ những phiến đá xanh lớn, ghép khít và có khả năng chịu lực cao, con đường thể hiện kỹ thuật xây dựng tiên tiến của thời kỳ đó. Trên bề mặt nhiều phiến đá vẫn còn in vết mòn dạng rãnh song song - dấu tích được cho là của bánh xe ngựa kéo, phản ánh sinh hoạt nghi lễ hoặc triều chính trong nội cung.

       Ngay tại điểm kết thúc của con đường này là nền móng chính điện - công trình được xác định là trung tâm hành chính và nghi lễ tối cao của vương triều Hồ. Qua các đợt khai quật khảo cổ, dấu vết nền điện được xác định bởi hệ thống móng đá, gạch hình chữ nhật lớn và các vật liệu kiến trúc như ngói mũi sen, đầu rồng, ngói ống men, góp phần tái hiện một phần diện mạo cung điện xưa. Kết cấu móng và hướng trục cho thấy sự tuân thủ nghiêm ngặt quy chuẩn bố cục kiến trúc của cung đình phương Đông, đặc biệt là ảnh hưởng từ kiến trúc nhà Trần và tư tưởng cải cách hành chính của Hồ Quý Ly.

       Giá trị khoa học của các dấu tích này không chỉ nằm ở khả năng phản ánh kỹ thuật xây dựng đá lớn đặc sắc - một di sản hiếm hoi trong khu vực Đông Nam Á, mà còn góp phần làm sáng tỏ các vấn đề lịch sử - văn hóa giai đoạn giao thời cuối triều Trần đầu triều Hồ. Sự hiện diện của con đường hoàng gia và chính điện cho thấy vai trò tổ chức chính trị- hành chính trung ương tập quyền, đồng thời thể hiện rõ định hướng đổi mới của nhà Hồ trong công cuộc cải cách toàn diện quốc gia.

       Với các giá trị nổi bật về kiến trúc, kỹ thuật, lịch sử và văn hóa, khu vực này đóng vai trò then chốt trong việc lý giải cấu trúc không gian nội đô Kinh thành Tây Đô, đồng thời là minh chứng sinh động cho di sản thế giới đã được UNESCO công nhận năm 2011.

       Tin: Cẩm Tú

       Ảnh: Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ