Cận cảnh ngôi nhà cổ 200 năm tuổi đẹp nhất Xứ Thanh
Được xây năm 1810, dưới thời vua Gia Long (triều Nguyễn), với kiến trúc độc đáo, ngôi nhà của ông Phạm Ngọc Tùng (Tây Đô, Thanh Hóa) đã được tổ chức Châu Á – Thái Bình Dương công nhận là 'một trong sáu ngôi nhà cổ dân gian đẹp nhất Việt Nam'.
* Kiến trúc: Ngôi nhà chủ yếu làm bằng gỗ, có chiều rộng 9,8m, dài 21,5m, cao 5m và gồm 7 gian (ban đầu có 9 gian nhưng bị hư hỏng do chiến tranh). Trong đó, 3 gian chính giữa là khu thờ tự và sinh hoạt chung. Tổng thể có 27 cột lớn, nhỏ và 3 cửa chính với 12 cánh. Các hoa văn trên kèo, cột, giá chiêng được chạm khắc tinh xảo theo lối kiến trúc hóa rồng, với các họa tiết tứ linh (long, ly, quy, phụng) và tứ quý (tùng, trúc, cúc, mai). Nhà được thiết kế theo kiểu chồng rường, kẻ chuyền và kẻ bẩy, cùng lối lộn thềm đặc trưng của người Việt xưa, tạo không gian thoáng mát vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông.
* Vật liệu: Hầu hết khung nhà, cột, kèo, cửa đều được làm bằng các loại gỗ quý như lim, sến, táu, lát, xoan (gỗ xoan được sử dụng nhiều nhất do đặc tính nhẹ và ít mối mọt). Thềm nhà được làm từ phiến đá dài, tạo nét độc đáo và cổ kính.
* Giá trị và công nhận: Trải qua hơn 200 năm với nhiều biến cố lịch sử và thời tiết, ngôi nhà vẫn giữ được gần như nguyên vẹn những nét tinh hoa của nghệ thuật kiến trúc dân gian Việt. Năm 2002, ngôi nhà được trùng tu theo dự án "Bảo tồn kiến trúc nhà cổ truyền thống Việt Nam" do Bộ Văn hóa - Thông tin Việt Nam và Tổ chức Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) phối hợp thực hiện. Sau khi trùng tu, ngôi nhà đã được UNESCO công nhận là một trong 6 ngôi nhà cổ dân gian truyền thống đẹp nhất Việt Nam và được xếp hạng là di tích kiến trúc - nghệ thuật cấp tỉnh vào năm 2003.
Ngôi nhà cổ này không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn là biểu tượng của sự trường tồn, nơi giao thoa giữa quá khứ và hiện tại, thu hút nhiều du khách yêu thích kiến trúc cổ và muốn tìm về một góc xưa hoài niệm.
Tin bài: Thu Lanh
Ảnh: Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ